دوره کارشناسی ارشد فلسفه علم (MPS)

فلسفۀ علم به بررسیِ پیش­‌‌فرض‌­ها، مبانی، روش‌­ها و پیامدهای علومِ تجربی می‌­پردازد. این که چگونه می‌­توان علم را از شِبهِ‌­علم تمیز داد؟ روش ِعلمی چیست و آیا در اساس، علم، روش­مند است؟ علم چه هدف­­‌هایی را دنبال می­‌کند؟ آیا علم، توصیفی مطابق با واقع از جهان به­ دست­ می­‌دهد یا تنها ابزاری سودمند برای به­ خدمت گرفتنِ طبیعت است؟ و مفاهیمی ­چون قوانینِ طبیعت و تبیینِ علمی چه معنایی دارند؟ در شمارِ مسائلی هستند که در این شاخه از معرفتِ بشری پی­گیری می­‌شوند. فیلسوفانِ علم می‌­کوشند تا دعاویِ علومِ تجربی را از منظرهای متفاوت، هم­چون معناشناسی، مابعدالطبیعه،  معرفت­‌شناسی و روش‌­شناسی در لایه‌­ای ژرف‌­تر واکاوند. این پژوهش‌­ها، مسائلِ فلسفیِ مربوط به علومِ خاص را نیز دربرمی­‌گیرند. تحلیلِ مفاهیمِ بنیادینِ نظریه‌­های علمی، مانند مفهومِ فضا-زمان و مفهومِ حیات، و نیز بررسیِ پیش­فرض‌­ها و پیامدهای فلسفیِ آن نظریه­‌ها، بر عهدۀ فیلسوفانِ علم است. شکل­‌گیریِ حوزه‌­هایی پویا هم­چون فلسفۀ فیزیک و فلسفۀ زیست‌­شناسی، برآمده از همین واکاوی­‌هاست. فلسفۀ علم با پیامدهای اخلاقی و الاهیاتیِ علومِ تجربی نیز پیوند دارد. دغدغه­‌های اخلاقی دربارۀ شبیه­‌سازیِ انسان، پاره‌­ای نگرانی­‌ها در خصوصِ پیشرفتِ چشمگیرِ هوشِ مصنوعی، پرسش‌­های مطرح شده پیرامونِ نسبتِ فعلِ الهی با قوانینِ طبیعت و نیز مسائلِ مربوط به رویاروییِ تکامل­‌گرایی و آفرینش­‌گرایی، از جمله پیامدهای یادشده‌­­اند. بررسیِ این موارد، که البته ارتباطی تنگاتنگ با آموزه­‌های فلسفۀ اخلاق و فلسفۀ دین­ دارد، بخش دیگری از دل­‌مشغولی­‌های فیلسوفانِ علم است.

دورۀ فلسفۀ علم با هدفِ بررسیِ تخصصیِ این گونه مسائل در سال ۱۳۸۷ شکل گرفت و پس از مدتِ کوتاهی با استقبالِ دانشجویان و مجامعِ دانشگاهی روبرو شد. این دوره شامل ۱۴ واحد درسِ اصلی، ۱۴ واحد درسِ اختیاری و ۴ واحد پایان نامه است. دروس اصلیِ ارائه شده در این دوره عبارت­‌اند از:
فلسفۀ علم۱  (۳ واحد)
فلسفۀ غرب  (۳ واحد)
فیزیک و فلسفه۱  (۲ واحد)
فلسفۀ اسلامی  (۲ واحد)
منطقِ عمومی  (۲ واحد)
منطقِ قدیم  (۲ واحد)
از میان دروسِ اختیاری می‌­توان به درس­‌هایی مانند متافیزیک تطبیقی، معرفت­‌شناسی، جامعه‌­شناسیِ علم، فلسفۀ تکنولوژی، فلسفۀ اطلاعات و فلسفۀ ذهن  اشاره کرد.

تمامی دانشجویانِ این دوره در صورتِ رعایتِ چارچوب­‌های قانونی می‌­توانند پایان‌­نامه را اخذ نمایند.